لیکویید استیکینگ یکی از تازهترین و مهمترین نوآوریها دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال است. اگر شما هم تاکنون توکنهای خود را استیک کرده باشید، احتمالا با این مشکل مواجه شدهاید که داراییتان برای مدتی قفل میشود و امکان استفاده از آن را ندارید.
همچنین چالش مهمی باعث شد راهحلی به نام لیکویید استیکینگ مطرح شود. این روش به شما اجازه میدهد از مزایای استیکینگ بهرهمند شوید و حتی نقدینگی داراییهای خود را هم حفظ کنید. در واقع با Liquid Staking میتوانید علاوه بر دریافت داراییهای خود به شکل توکنهای جدید، همزمان آنها را در بازار معامله کنید. با انجام این کار میتوانید از یک طرف پاداشهای استیکینگ را دریافت کنید و از طرف دیگر سرمایه شما در چرخه اقتصادی باقی بماند. در ادامه این مطلب از وبلاگ فونیکس با ما همراه باشید تا به طور کامل Liquid Staking را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار دهیم.
لیکویید استیکینگ (LST) چیست؟
بسیاری از افراد هنوز بهخوبی نمیدانند که مفهوم لیکویید استیکینگ چیست، به همین دلیل باید در قدم اول این موضوع را به طور کامل بررسی کنیم. برای اینکه بهتر مفهوم Liquid Staking را درک کنید، باید ابتدا با ایده اصلی استیکینگ آشنا شوید. در بلاکچینهایی که از الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) استفاده میکنند (مانند اتریوم) کاربران میتوانند داراییهای خود را در یک قرارداد هوشمند قفل کنند تا به امنیت شبکه و تایید تراکنشها کمک کنند.
این کار با دو روش مختلف یعنی اجرای نود اختصاصی (نیازمند دانش فنی و سرمایه بالاست) یا سپردن داراییها به یک ولیدیتور (Validator) شخص ثالث انجام میگیرد. مشکل اصلی استیکینگ سنتی اینجاست که وقتی دارایی خود را قفل میکنید، دیگر دسترسی فوری به آن ندارید و فرصتهای جدید بازار را از دست میدهید.
Liquid Staking مدلی نوآورانه از استیکینگ است که به شما امکان میدهد همزمان با قفل کردن داراییها، نقدینگی آنها را حفظ کنید. انجام این کار با صدور توکنهای جدیدی به نام Liquid Staking Tokens (LSTs) یا همان مشتقات لیکویید استیکینگ (LSDs) صورت میگیرد. در واقع این توکنها رسید دیجیتالی دارایی شما هستند و ارزش آنها به همان میزان دارایی استیکشده است.
لیکویید استیکینگ چطور کار میکند؟
حال که بهخوبی میدانید Liquid Staking چیست، احتمالا با این سوال مواجه میشوید که روش عملکرد آن چگونه است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که لیکویید استیکینگ ترکیبی از همان استیکینگ سنتی به همراه یک لایه نقدینگی اضافی است. در ادامه فرایند معمول آن را بیان میکنیم:
- واریز داراییها: شما توکنهای خود (مثلا ETH) را در یک پروتکل لیکویید استیکینگ واریز میکنید.
- صدور توکن جدید (LST): پروتکل به همان میزان دارایی شما، توکن معادل صادر میکند. برای نمونه، اگر اتریوم استیک کنید، در مقابل آن stETH دریافت میکنید.
- استیکینگ توسط پروتکل: پروتکل دارایی اصلی شما را بهصورت خودکار در شبکه استیک میکند و معمولا آن را بین چندین ولیدیتور پخش میکند تا ریسک کاهش پیدا کند.
- تجمع پاداشها: پاداشهای استیکینگ به مرور زمان روی ارزش توکنهای جدید (LST) منعکس میشود. در واقع نسبت ارزش LST به دارایی پایه افزایش پیدا میکند.
- استفاده از توکنها: شما میتوانید توکنهای LST را آزادانه معامله کنید و آنها را به پروتکلهای دیفای ببرید. همچنین میتوانید از آنها بهعنوان وثیقه استفاده کنید، در حالی که دارایی اصلی همچنان استیک شده باقی میماند.
- خروج از استیکینگ: هر زمان بخواهید دارایی اصلی خود را بازگردانید، کافی است LSTها را بسوزانید تا معادل همان دارایی به همراه پاداشهای کسبشده دریافت کنید.
نحوه حل مشکل روش سنتی سپردهگذاری توسط Liquid Staking
بزرگترین چالش مدل سنتی استیکینگ این است که داراییها برای مدت طولانی قفل میشوند و شما نمیتوانید از آنها در بازارهای دیگر استفاده کنید. با این کار میتوانید سود استیکینگ را بگیرید، اما از طرف دیگر فرصتهای مالی جدید را از دست میدهید.
لیکویید استیکینگ این مشکل را بهخوبی برطرف میکند. در این روش، داراییهای شما پس از استیک شدن، به شکل توکنهای قابلمعامله (LST) در میآیند. این توکنها درست مانند هر دارایی دیجیتال دیگری عمل میکنند، یعنی شما میتوانید آنها را به صرافی بفرستید و در پروتکلهای دیفای به کار بگیرید. همچنین میتوانید آنها را در بلاکچینهای دیگر منتقل کنید.
اگر بخواهیم به زبان ساده بیان کنیم، باید بگوییم که شما در عین حال که داراییتان قفل است و برای امنیت شبکه کار میکند، یک نسخه توکنیزهشده در دست دارید که میتوانید از آن بهعنوان وثیقه یا ابزار سرمایهگذاری استفاده کنید. در واقع سرمایه شما هیچوقت بلااستفاده نمیماند و همزمان چند جریان درآمدی برایتان ایجاد میشود.
مهمترین مزایای لیکویید استیکینگ
لیکویید استیکینگ به عنوان ترکیبی از استیکینگ سنتی و دیفای، افقهای جدیدی را برای شما و تمامی سرمایهگذاران باز کرده است. در واقع این روش توانسته به ابزاری جذاب برای افزایش بازده سرمایه و توسعه اکوسیستم کریپتو تبدیل شود. در ادامه مهمترین مزیتهای استفاده از آن را بررسی میکنیم:
- انعطافپذیری بالا: شما میتوانید بدون نیاز به آزادسازی داراییهای استیکشده، همچنان از آنها در سایر فعالیتهای دیفای (مانند وامدهی یا تامین نقدینگی) استفاده کنید.
- کاهش هزینه فرصت: در استیکینگ سنتی، داراییها بلوکه میشوند، اما Liquid Staking این مشکل را رفع میکند و به دارندگان توکن اجازه میدهد که در حین دریافت پاداش، از ارزش داراییهایشان بهرهمند شوند.
- افزایش نقدشوندگی: شما میتوانید با صدور توکنهای نماینده (LSTs)، داراییهای استیکشده را معامله کنید یا در پروتکلهای مختلف به گردش دربیاورید.
- توسعه اکوسیستم دیفای: لیکویید استیکینگ، ارزهای دیجیتال را به ابزاری چندمنظوره تبدیل میکند و باعث افزایش مشارکت و تقویت نقدینگی در بازار میشود.
- دسترسی سادهتر: کاربران بدون نیاز به حداقلها (مانند ۳۲ ETH در اتریوم) میتوانند با هر مقدار سرمایه وارد فرآیند استیکینگ شوند.
چالشها و محدودیتهای استفاده از لیکویید استیکینگ
لیکویید استیکینگ مزایای زیادی دارد، اما باید توجه خاصی هم به محدودیتها و ریسکهای آن داشته باشید. برخی از این چالشها بهخاطر ماهیت فنی شبکههای بلاکچینی هستند و برخی دیگر به جنبههای قانونی و متمرکز شدن پروتکلها مربوط میشوند. در ادامه با ما همراه باشید تا این موارد را معرفی کنیم:
- ریسک کسری (Slashing): اگر اعتبارسنج انتخابشده رفتار نادرست داشته باشد یا دچار خطا شود، بخشی از دارایی استیکشده کاربر جریمه میشود. این موضوع میتواند سودآوری را کاهش دهد.
- تمرکز بیش از حد: برخی پروتکلهای بزرگ مانند Lido سهم زیادی از داراییهای استیکشده را در اختیار دارند. احتمالا این تمرکز تهدیدی برای غیرمتمرکز بودن شبکه محسوب شود.
- مقررات و قوانین: در حوزه کریپتو، چارچوبهای قانونی دائما در حال تغییر است و احتمال دارد که محدودیتهایی برای کاربران ایجاد کند. در واقع عدم آگاهی از قوانین محلی میتواند خطرات حقوقی به همراه داشته باشد.
- ریسک قرارداد هوشمند: لیکویید استیکینگ به شدت وابسته به قراردادهای هوشمند است و هرگونه باگ یا حمله به این قراردادها میتواند باعث از دست رفتن سرمایه شود.
- وابستگی به بازار ثانویه: ارزش توکنهای نماینده (مثل stETH یا rETH) همیشه دقیقا برابر با دارایی اصلی نیست و احتمال دارد در بازار نوسان داشته باشد.
تفاوت لیکویید استیکینگ با استیکینگ معمولی
برای اینکه بیشتر با Liquid Staking آشنا شوید، باید تفاوتهای آن با استیکینگ معمولی را بدانید. تفاوت اصلی این دو روش در نقدشوندگی داراییها است. در استیکینگ سنتی، داراییها برای مدتی مشخص قفل میشوند و شما تا پایان دوره استیک به آنها دسترسی ندارید، اما در لیکویید استیکینگ، علاوه بر دریافت پاداش، داراییتان به شکل توکنهای نقدشونده (LST) در اختیار شما قرار میگیرد و میتوانید آزادانه از آن در معاملات یا دیفای استفاده کنید. در جدول زیر میتوانید تفاوتهای کلیدی این دو روش را ببینید:
|
ویژگیها |
استیکینگ سنتی |
لیکویید استیکینگ |
| نقدشوندگی | داراییها قفل و غیرقابل دسترس | داراییها به صورت توکن LST نقدشونده قابل استفاده هستند |
| مدت زمان قفل شدن | ثابت و مشخص، تا پایان دوره استیک | بدون قفل طولانیمدت، قابلیت نقدشوندگی فوری |
| نحوه تعامل با شبکه | کاربر مستقیم با شبکه بلاکچین تعامل دارد | وجود یک پلتفرم واسطه برای مدیریت دارایی |
| کاربرد داراییها | صرفا دریافت پاداش استیکینگ | امکان معامله، وثیقهگذاری یا استفاده در دیفای |
| انعطافپذیری | پایین | بالا |
| ریسکها | محدود به نوسانات شبکه | ریسک وابستگی به پلتفرم واسطه + ریسکهای امنیتی دیفای |
تفاوت لیکویید استیکینگ با تامین نقدینگی
لیکویید استیکینگ و تامین نقدینگی هر دو ابزار پرکاربرد در دنیای دیفای هستند، اما هدف و سازوکار متفاوتی دارند. Liquid Staking تمرکز بر استیک کردن داراییها و دریافت توکنهای معادل نقدشونده دارد، اما تامین نقدینگی به معنی فراهمکردن نقدینگی برای صرافیهای غیرمتمرکز یا استخرهای نقدینگی است.
به عبارت سادهتر، شما در لیکویید استیکینگ به امنیت شبکه کمک میکنید و حتی میتوانید نقدشوندگی داراییتان را حفظ کنید، اما در تامین نقدینگی، به روانتر شدن معاملات در بازارهای غیرمتمرکز کمک میکنید و در ازای آن کارمزد یا پاداش دریافت میگیرید. در جدول زیر میتوانید تمام تفاوتها را مشاهده کنید:
|
ویژگیها |
لیکویید استیکینگ |
تامین نقدینگی |
| هدف اصلی | دریافت پاداش از استیکینگ با حفظ نقدشوندگی | فراهم کردن نقدینگی برای صرافیهای غیرمتمرکز |
| محل سپردهگذاری دارایی | قرارداد هوشمند پلتفرم لیکویید استیکینگ | استخرهای نقدینگی یا صرافیهای غیرمتمرکز |
| نوع پاداش | پاداش استیکینگ (افزایش ارزش LST) | کارمزد تراکنشها + ییلد فارمینگ |
| نماینده داراییها | توکنهای LST (قابل معامله و نقدشونده) | توکنهای LP (نماینده سهم شما از استخر) |
| ریسکها | ریسک پلتفرم واسطه و امنیت قرارداد هوشمند | ریسک زیان ناپایدار (Impermanent Loss) + نوسانات بازار |
| تمرکز اصلی | حفظ نقدشوندگی و افزایش انعطافپذیری سرمایه | پشتیبانی از نقدینگی بازار و افزایش حجم معاملات |
تفاوت لیکویید استیکینگ و لیکویید ریاستیکینگ
همانطور که گفتیم، لیکویید استیکینگ بهعنوان یکی از نوآوریهای مهم دنیای بلاکچین شناخته میشود، اما مفهوم تازهتری به نام لیکویید ریاستیکینگ هم ظهور کرده است که توانسته نگاهها را به سمت خود جلب کند. این دو روش در ظاهر شبیه هم هستند، اما هدفها و کاربردهای متفاوتی دارند.
لیکویید ریاستیکینگ مفهومی است که توسط پروژه EigenLayer معرفی شد. این مدل به کاربران اجازه میدهد توکنهای حاصل از Liquid Staking خود را دوباره برای تامین امنیت سرویسهای خارجی مانند اوراکلها، رولآپها یا پروتکلهای دیگر استفاده کنند. به زبان سادهتر، Liquid Staking فقط به امنیت یک بلاکچین خاص (مثلا اتریوم) کمک میکند، اما لیکویید ریاستیکینگ این امنیت را به اکوسیستم گستردهتری از ماژولها و سرویسها تعمیم میدهد. در جدول زیر میتوانید تمام تفاوتهای آنها را مشاهده کنید.
|
ویژگیها |
لیکویید استیکینگ |
لیکویید ریاستیکینگ |
| تمرکز اصلی | تامین امنیت بلاکچین PoS | گسترش امنیت به پروتکلها و ماژولهای دیگر |
| توکنهای نماینده | stETH و سایر LSTها | استفاده مجدد از همان LSTها در پروتکلهای خارجی |
| کاربرد اصلی | دریافت پاداش استیکینگ + حفظ نقدشوندگی | افزایش امنیت سرویسهای جانبی و کسب پاداش مضاعف |
| نمونه پروژهها | Lido ،Rocket Pool | EigenLayer، ether.fi، Puffer، Kelp DAO |
تفاوت لیکویید استیکینگ و استیکینگ نمایندگیشده
استیکینگ نمایندگیشده (Delegated Proof of Stake یا DPoS) یک مکانیزم اجماع است که در آن کاربران، نمایندگانی را برای تایید بلاکها انتخاب میکنند. در واقع کاربران توکنهای خود را در استخرهای رایگیری جمع میکنند و در نهایت ولیدیتورهای منتخب بهعنوان تولیدکنندگان بلاک فعالیت میکنند. در این مدل، کنترل مستقیم کاربران کمتر است و پاداشها از طریق نمایندگان به آنها تخصیص داده میشود. در جدول زیر میتوانید تفاوتهای استیکینگ نمایندگیشده و Liquid Staking را مشاهده کنید:
|
ویژگیها |
استیکینگ نمایندگیشده |
لیکویید استیکینگ |
| مفهوم اصلی | واگذاری سهام به ولیدیتورهای منتخب | استیک از طریق پروتکلهای واسطه و دریافت توکن معادل |
| پاداشها | سهمی از پاداشهای ولیدیتور | پاداش استیکینگ + امکان استفاده از LST در دیفای |
| کنترل کاربر | کنترل مستقیم کمتر، وابسته به رایدهی | حفظ نقدینگی و اختیار عمل بیشتر |
| انعطافپذیری | معمولا توکنها قفل هستند | توکنهای لیکویید قابل معامله و قابلاستفاده هستند |
| ریسکها | وابستگی به عملکرد ولیدیتور منتخب | ریسک قراردادهای هوشمند و پلتفرم واسطه |
مقایسه لیکویید استیکینگ در بلاکچینهای مختلف
لیکویید استیکینگ در بلاکچینهای مختلف ویژگیها و فرصتهای متفاوتی دارد. انتخاب بلاکچین مناسب برای استیکینگ میتواند به عواملی مانند میزان سود، نقدشوندگی، کارمزد تراکنش و حتی معماری شبکه بستگی داشته باشد. برای مثال، اتریوم با وجود نیاز اولیه به ۳۲ ETH برای استیکینگ مستقیم، این محدودیت را از طریق پروتکلهای Liquid Staking رفع میکند. در طرف مقابل، سولانا با دورههای قفل کوتاهتر و پالیگان با کارمزدهای پایینتر، گزینههای جذاب دیگری را ارائه میدهند. در جدول زیر میتوانید مقایسه لیکویید استیکینگ در بلاکچینهای مختلف را مشاهده کنید.
|
بلاکچین |
پروتکلهای اصلی | توکنهای نماینده |
ویژگیهای خاص |
| اتریوم | Lido ،Rocket Pool | stETH (Lido) ،rETH (Rocket Pool) | حداقل ۳۲ ETH برای استیکینگ مستقیم – لیکویید استیکینگ محدودیت را برمیدارد |
| سولانا | Lido ،Marinade Finance | stSOL (Lido) ،mSOL (Marinade) | دورههای استیکینگ کوتاهتر نسبت به اتریوم |
| پالیگان | Lido ،Stader Labs | stMATIC (Lido) ،MaticX (Stader) | هزینه تراکنش پایینتر نسبت به اتریوم |
| پولکادات | Lido ،Acala | stDOT (Lido) ،LDOT (Acala) | سیستم پاراچین منحصر به فرد پولکادات |
چگونه از لیکویید استیکینگ کسب درآمد کنیم؟
یکی از جذابترین جنبههای Liquid Staking این است که میتواند برای شما چندین منبع درآمدی ایجاد کند. فرایند کلی به این شکل است که شما دارایی خود را در یک پلتفرم معتبر (مانند Lido، Rocket Pool یا StakeWise) استیک میکنید و در ازای آن توکنهای نقدشوندهای به نام LST میگیرید.
این توکنها مانند رسید دیجیتالی دارایی شما هستند و درست مانند هر دارایی دیگر، میتوانید آنها را معامله کنید. همچنین میتوانید آنها را به وثیقه بگذارید یا در پروتکلهای دیفای استفاده کنید. بهطورکلی روشهای اصلی کسب درآمد از لیکویید استیکینگ به شرح زیر است:
- دریافت پاداش استیکینگ: بهمانند استیکینگ سنتی، شما همچنان پاداش شبکه (مثل اتریوم) را دریافت میکنید.
- استفاده از LST در دیفای: میتوانید توکنهای نقدشونده (مثل stETH) را در پلتفرمهایی مانند Curve، Yearn یا Convex دوباره استیک کنید و سود اضافی بگیرید.
- وثیقهگذاری برای دریافت وام: در پروتکلهایی مثل Abracadabra، میتوانید LSTهای خود را وثیقه بگذارید و در عوض وام دریافت کنید.
- معامله و آربیتراژ: تفاوت قیمت بین LST و دارایی اصلی (مثلا stETH و ETH) میتواند فرصتی برای معامله و سودگیری باشد.
نکته کلیدی که باید به آن توجه کنید، انتخاب پلتفرم مطمئن با امنیت بالا و کارمزد مناسب است. در واقع هرچقدر پلتفرم انتخابی معتبرتر باشد، درآمد شما پایدارتر و ریسک کمتری به همراه دارد.
بهترین پلتفرمهای لیکویید استیکینگ
بازار لیکویید استیکینگ پر از گزینههای مختلف است و انتخاب درست میتواند تفاوت زیادی در میزان سود و امنیت دارایی شما ایجاد کند. در جدول زیر تعدادی از معتبرترین پلتفرمهای فعال در این حوزه را معرفی میکنیم تا با بررسی مزایا و معایب، بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.
|
پلتفرم |
ویژگیها کلیدی | مزایا | معایب |
مناسب برای |
| Lido Finance | پشتیبانی از اتریوم – پاداش ~۳.۹٪ – توکن stETH | منبع باز – سازگار با دیفای – نقدشوندگی بالا | تمرکزگرایی نسبی – کارمزد نسبتا بالا | کاربران مبتدی و کسانی که نقدشوندگی فوری میخواهند |
| Rocket Pool | پشتیبانی از اتریوم – بازدهی ~۴.۲٪ – شروع با ۱ ETH | غیرمتمرکز – امکان مشارکت در DAO – انعطافپذیری بالا | دوره بلوکه طولانی برای ولیدیتورها – کارمزد بالاتر | کاربران حرفهای و علاقهمندان به مالکیت اجتماعی |
| StakeWise | پشتیبانی از اتریوم و Gnosis – بازدهی ~۴.۲٪ – توکن sETH2 | متنباز – پشتیبانی از مبالغ کم – اپراتورهای معتبر | هزینه بالاتر نسبت به رقبا | کسانی که میخواهند با سرمایه کم شروع کنند |
| EigenLayer | پشتیبانی از اتریوم – قابلیت Restaking و TVL ~۸۵M | امکان کسب سود مضاعف – نوآورانه در دیفای | ریسک بالاتر – تأخیر در برداشت | کاربران ریسکپذیر و علاقهمند به بازدهی بیشتر |
| Ankr | پشتیبانی از ۷ شبکه – پل برای بلاکچین اختصاصی – TVL ~۹۰M | چندزنجیرهای – سود تا ۱۳٪ – ارائه خدمات به شرکتها | تمرکز کمتر بر لیکویید استیکینگ – هزینههای بالقوه | شرکتها و کاربران چندزنجیرهای |
| Frax Ether (FRAX) | پشتیبانی از ETH و BNB – بازدهی ~۵.۵٪ – TVL ~۴۰۰M | غیرمتمرکز – استیبلکوین FRAX – سادهسازی استیکینگ | ریسک بازار و مقررات – پیچیدگی برای تازهکارها | کاربران حرفهای و علاقهمندان به استیبلکوینها |
استیکینگ بهعنوان سرویس (Staking as a Service)
استیکینگ بهعنوان سرویس (StaaS) یک راهکار عالی است که به شما این امکان را میدهد تا بدون نیاز به دانش فنی بالا یا راهاندازی زیرساختهای پیچیده، داراییهای خود را استیک کنید. در این روش میتوانند به طور مستقیم از طریق یک ارائهدهنده معتبر وارد فرآیند استیکینگ شوید و همچنان کنترل کلیدهای خصوصی خود را حفظ کنید. این موضوع باعث میشود افراد بیشتری بدون آنکه نگران جنبههای فنی یا هزینههای سنگین راهاندازی نود اختصاصی باشند، بتوانند در فرآیند اعتبارسنجی شبکهها مشارکت داشته باشند.
البته استیکینگ به عنوان سرویس چالشهای خاصی را بر سر راهتان قرار میدهد. معمولا این مدل شامل پرداخت کارمزد به ارائهدهنده سرویس است و همین امر میتواند بخشی از سود شما را کاهش دهد. علاوه بر این، شما باید به سرویسدهنده اعتماد کنید که وظایف خود را به درستی انجام دهد. همچنین برخلاف لیکویید استیکینگ، در این روش نقدشوندگی وجود ندارد، یعنی داراییها تا پایان دوره استیکینگ بلوکه باقی میمانند. البته برای کاربرانی که دنبال سادگی و امنیت نسبی هستند، StaaS یک گزینه مناسب محسوب میشود.
جمعبندی
لیکویید استیکینگ یکی از نوآوریهای مهم دنیای بلاکچین و دیفای است که توانسته محدودیتهای استیکینگ سنتی را برطرف کند. این روش با صدور توکنهای نماینده، امکان نقدشوندگی داراییهای استیکشده را فراهم میکند و به شما اجازه میدهد همزمان از پاداشهای استیکینگ و فرصتهای دیفای بهرهمند شوید.
البته این فناوری بدون ریسک نیست. در واقع مسائلی مانند خطر اسلشینگ، تمرکز بیش از حد برخی پلتفرمها، ریسک قراردادهای هوشمند و چالشهای قانونی باید جدی گرفته شوند. همچنین انتخاب یک پلتفرم معتبر و مدیریت ریسک، میتواند به شما کمک کند تا از مزایای لیکویید استیکینگ نهایت استفاده را ببرید و در عین حال سرمایه خود را از تهدیدها محافظت کنید.
سوالات متداول
۱. لیکویید استیکینگ چیست؟
فرایندی است که در آن کاربران با استیک کردن داراییهای خود، توکنهای نماینده دریافت میکنند تا بتوانند در کنار کسب پاداش استیکینگ، از این توکنها در دیفای هم استفاده کنند.
۲. چه تفاوتی بین استیکینگ سنتی و لیکویید استیکینگ وجود دارد؟
در استیکینگ سنتی داراییها قفل میشوند، اما در Liquid Staking با دریافت توکن نماینده، نقدشوندگی حفظ میشود و امکان معامله یا استفاده از دارایی وجود دارد.
۳. چگونه میتوانیم از Liquid Staking درآمد بیشتری کسب کنیم؟
پس از دریافت توکنهای نماینده (مثل stETH)، میتوانید آنها را در پروتکلهای دیفای برای وامدهی، تامین نقدینگی یا معاملات استفاده کنید و سود بیشتری به دست بیاورد.
۴. بهترین پلتفرمهای لیکویید استیکینگ کدامها هستند؟
پلتفرمهای Lido ،Rocket Pool ،StakeWise ،Ankr ،EigenLayer و Frax Ether از جمله پلتفرمهای محبوب به شمار میآیند.
۵. آیا لیکویید استیکینگ امن است؟
امنیت آن به اعتبار پلتفرم و قراردادهای هوشمند بستگی دارد. در واقع با وجود مزایای مختلف، همیشه ریسکهایی مانند اسلشینگ، باگهای قرارداد یا تمرکز بیش از حد وجود دارد.
۶. آیا میتوان توکنهای خود را در لیکویید استیکینگ از حالت استیک خارج کرد؟
بله، شما میتوانید با سوزاندن (Burn) توکنهای نماینده، دارایی اصلی خود را به همراه پاداشهای کسبشده برداشت کنید. البته زمان و شرایط برداشت بسته به پلتفرم متفاوت است.